GRIEP/GRIPP uit Holstein
Van eigen bodem of is er verband met de kolonisatie vanuit westelijker streken?

 
 
  In de zuidelijke helft van de deelstaat Sleeswijk-Holstein in Duitsland, het voormalige hertogdom Holstein, wonen nogal wat personen met de naam Griep of Gripp.

Ze wonen er al lang: zo is in 1539 en later jaren Carsten Griep burgemeester van Kiel.
Daarvoor al, vanaf 1526, is er sprake van een familie Gripp in Borstel, waar ze generaties lang een boerenhoeve bewonen.

 
 

GRIEP UIT KIEL

 
 
 

In de jaren vanaf 1539 is Carsten Griep (ook Grip, Gryp, Grypp en Gryphius) burgemeester van Kiel.
Hij is getrouwd met Anna Rodenburg, dochter van een Hamburgse burgemeester. Carsten Griep is een vermogend koopman en laat bij zijn dood (in 1553 te Celle) het zogeheten
'Gryphische Legaat' achter, een fonds dat eeuwenlang talloze studenten financieel ondersteunt.

Torsten Gripp, als kunstenaar woonachtig te Wesseling (http://www.atelier-gripp.de),
is bezig meer informatie over Carsten Griep en zijn nageslacht te verzamelen.

 
 

GRIPP UIT BORSTEL EN ARMSTEDT

 
 
  Het gehucht Borstel  -- nu 127 inwoners -- lijkt vooralsnog de bakermat van Gripp in Holstein. Vanaf 1526 zijn ze er als boer aanwezig. Nazaten verspreiden zich naar plaatsen in de omgeving, als Brockstedt, Henstedt, Hasenkrug, Willenscharen en Oeschebüttel.

Marquardt Gripp (Marx) wordt omstreeks 1540 geboren. Hij heeft een zoon, eveneens Marquardt Gripp geheten, die omstreeks 1575 in Hufe 2 te Borstel wordt geboren en, naast een dochter Anna Gripp, zelf ook weer een zoon heeft die Marx heet:

Marx Gripp wordt omstreeks 1603 geboren in Hufe 2 te Borstel. Hij trouwt in 1630 met Catharina Henstedte uit het buurdorp Quarnstedt. Hij staat te boek als Kirchschwor, hetgeen betekent dat hij een functie vervult in het bestuur van de kerk. Ze hebben 10 kinderen. De oudste, Marx, overlijdt jong, maar de vijfde krijgt weer die voornaam en neemt de boerderij over:

Marx Gripp wordt geboren op 28 januari 1636. Hij trouwt in 1669 met Geesche Eggers uit Barmstedt. Hij neemt lange tijd met de Kosaken aan de oorlog deel. Hun acht kinderen worden allen geboren in Hof 2 te Borstel. Oudste zoon Marx overlijdt jong, en nu is het nummer zeven die de boerderij overneemt:

Claus Gripp wordt geboren op 29 april 1684. Hij trouwt in 1707 met Leneke Magdalena Ehlers uit Hennstedt. In 1716 verlaat hij Borstel en koopt Hufe 1 te Hennstedt. Zijn oudere broers Jürgen en Marcus Marx zijn al eerder vertrokken, en hebben boerderijen in Brockstedt respectievelijk Hasenkrug. Zijn jongste zoon Hans neemt de hoeve te Hennstedt over:

Hans Gripp wordt  op 29 september 1720 te Hennstedt geboren. Hij trouwt in 1749 met Antje Heeschen uit Sarlhusen en overlijdt in juni 1760. Hun zoon Claus is de opvolger op de boerderij:

Claus Gripp wordt geboren op 6 december 1752 te Hennstedt. Hij trouwt in 1779 met Maria Gloeyer en heeft met haar twee zoons. Later hertrouwt hij met Katharine Beck. Hij overlijdt op 13 december 1813 te Hennstedt. Hij heeft twee zoons uit zijn eerste huwelijk:

  • Jasper Gripp wordt geboren op 26 februari 1786 te Henstedt, trouwt met Wiebke Ratjen en vertrekt met haar naar Willenscharen waar hij in 1836 overlijdt. De boerderij daar wordt voorgezet door zijn zoon Johann Gripp (geboren op 21 december 1823, getrouwd met Margarethe Tietje uit Lockstedt, overleden in 1896 te Willenscharen). Kleinzoon Jasper Johannes Gripp (geboren op 20 juni 1856 te Willenscharen, getrouwd met Marie Kaak uit Heinkenborstel en overleden in 1936) vertrekt naar Oeschebüttel. Diens zoon Hans Gripp (geboren 1906 te Oeschebüttel) sneuvelt op 17 april 1944 als onderofficier aan het oostfront nabij Sewastopol.

  • Hans Gripp wordt geboren op 27 juli 1788 te Henstedt, trouwt met Cäcilie Möller en overlijdt in 1840. Diens zoon Josias Jasper Gripp (geboren op 20 april 1816, getrouwd met Anna Biber uit Kellinghusen, overleden in 1878) zet de boerderij te Henstedt voort. Die gaat vervolgens over op kleindochter Margarethe, die met haar neef Claus Gripp trouwt. Kleinzoon Johann Gripp (geboren 28 mei 1860 te Hennstedt, trouwt met Anna Tietje, overlijdt in 1912) vertrekt naar Willenscharen en krijgt daar twee zoons: Andreas Gripp (geboren 24 februari 1892, trouwt met  Elsabe Stieper en overlijdt in 1968 te Kellinghusen) en Paul Gripp (geboren 19 juli 1893, trouwt met Margretha Cäcilia Mohr en overlijdt in te Willenscharen).

  Vier kilometer naar het oosten ligt het plaatsje Armstedt. Hier woont vanaf 1612 een familie Gripp. De voornamen die ze dragen stemmen merendeels overeen met die uit Borstel. Grote kans dus dat de families nauw verwant zijn.

Marx Gripp wordt in 1612 geboren in Hufe 16 te Armstedt als zoon van Hartig Gripp. Hij trouwt met Anna Breiholz uit Armstedt en woont in Armstedt Kate 2. Ze krijgen drie kinderen:Hartig (1636), Rottker (1637) en: 

Marx Gripp, geboren op 10 november 1642 in Kate 2 te Armstedt. Hij trouwt met Abel Ferst, geboren in Hufe 7 te Armstedt. In die hoeve gaan ze wonen, en ze krijgen er twee kinderen: Anna (1677) en: 

Hans Gripp, geboren op 12 juni 1679 in Hufe 7 te Armstedt. Hij trouwt in 1706 met Leneke Runge uit Bimöhlen en overlijdt op 12 november 1737 in Armstedt. Hun kinderen: Marx (geboren 1712/1713, trouwt in 1739 met Trincke Mehrens uit Wiemersdorf en overlijdt in 1784 in Hufe 7 te Armstedt, Abel (overlijdt jong) en  Antje Anna (geboren 1715/1716, trouwt met Hinrich Mehrens uit Wiemersdorf.).

Veel van deze gegevens komen van Ingo Brockmann uit Münsterdorf, die ze publiceerde op genealogy.net.

 
 

GRIPP / GRIEP UIT GROßENASPE

 
 
 

Vanaf 1559 staat in Großenaspe een kapel en in 1772 komt er, dankzij hulp van de Russische tsarina Katharina II, de Katharinenkirche tot stand. In 1648 komen we er de naam Gripp tegen, die later steeds als Griep wordt genoteerd. Van de oudste vermeldingen zijn de onderlinge relaties nog niet bekend:

  • Hans Gripp, geboren in Großenaspe, is er van 1652 tot 1674 Setzwirt. Hij trouwt in 1653 met Anna Orth en overlijdt in 1693 in Hufe 20 te Wiemersdorf. Hun kinderen zijn: Elsabe Gripp (1653) en Hans Gripp (1656).

  • Jasper Gripp wordt in 1648 geboren in Hufe 7 te Großenaspe, als zoon van Heinrich Griepen. Hij trouwt in 1673 met Engelke Hennings en bewoont Hufe 7. Hun kinderen: Anna Gripp (geboren 1674, trouwt in 1694 met Tim Fischer) en Claus Gripp. Deze laatste krijgt met zijn vrouw Abel twee kinderen: Maria Gripp (trouwt met Hinrich Lindemann) en Hans Gripp.

  • Hans Griep trouwt in 1759 te Großenaspe met Maria Kraft. Ze krijgen een zoon: Marx Griep geboren omstreeks 1760 te Boostedt, Kreis Neumünster. Op 16 april 1784 trouwt hij te Großenaspe met Margaretha Harbeck.

Van de volgende Griep en zijn nazaten kan al wel een deel van een stamreeks worden samengesteld.
 

Hinrich Griep wordt rond 1729 in Wittorf geboren. Hij trouwt in Großenaspe met Margaretha Heeschen en heeft er drie kinderen: Hinrich, Anna en Claus Griep. In 1775 overlijdt zijn vrouw en een jaar later, op 12 april 1776, hertrouwt Hinrich met Abel Eggen. Met haar krijgt hij nog vier kinderen: Marx, Margaretha, Hans en Johan Griep. Hinrich overlijdt in Großenaspe op 13 oktober 1804.
Over zijn nazaten is het volgende bekend:

  • Hinrich Griep, oudste zoon, trouwt met Wibke Gois en krijgt drie kinderen: Claus, Hinrich en Hans Griep.

  • Claus Griep, geboren rond 1756, trouwt met Anna Harbek en krijgt een dochter: Margretha Griep (geboren 1782, trouwt met Hinrich Schümann).

  • Johan Griep, de jongste zoon, wordt op 19 november 1793 in Großenaspe geboren. Hij trouwt op 15 februari 1819 met Elsabe Holtorp. Van hen is een zoon bekend: Marx Griep, geboren op 14 mei 1830 te Großenaspe.
    Deze zoon trouwt op 7 december 1857 te Neumünster met Anna Marie Dorothy Stamerjohan, krijgt vijf kinderen en
    emigreert naar Amerika. Hij overlijdt op 12 april 1899 te Syracuse, New York.
    Zie voor deze Amerikaanse tak:
    Griep in New York State.

 
 

GRIPP UIT BAD BRAMSTEDT

 
 
 

Rond 1650 bezit Hans Gripp een boerenhoeve in Bad Bramstedt, de hoofdplaats van de regio. Hij is getrouwd met Wibeke Dibbern. Als Hans Gripp overleden is, hertrouwt zijn weduwe Wibeke Gripp-Dibbern met Claus Stekemest.

Bron: Jan-Uwe Schadendorff; Geschichte und
Geschichten aus Bad Bramstedt in Holstein.

NEDERLANDERS IN HOLSTEIN

Tot 1867 is Holstein de noordelijkste regio van Duitsland. In dat jaar wordt het tot dan toe Deense Schleswig ook Duits en worden beide delen tot Schleswig-Holstein samengevoegd. Lang daarvoor, rond de 12e eeuw, lag Holstein ook aan de oostrand van het Duitse gebied.

Bij het in cultuur brengen van westelijk Holstein speelden kolonisten uit de Nederlanden een belangrijke rol. Zij werden door de heilige Vicelinus, de beroemde stichter van het klooster Neu-Münster, naar hier gehaald om het land te ontwateren. Na de 12e eeuw richt deze kolonisatie zich oostwaarts, naar streken die tot dan toe door Slavische volken worden bewoond.

Een tweede toevloed van Nederlanders doet zich voor rond 1567, als veel protestanten door hertog van Alva uit eigen land worden verdreven. Er vluchten er heel wat naar Holstein, waar ze het houden van melkvee introduceren. Nog lang worden kaasboerderijen in Holstein aangeduid met de naam 'Holländereien'.

 
 

GRIEP / GRIPP UIT LENTFÖHRDEN

 
 
  Lentföhrden ligt recht tussen Kiel en Hamburg, en dat is door de eeuwen heen een doorgaande verkeersroute. Zo loopt hier sinds de 14e eeuw de Ochsenweg, waarover in Jutland vetgemest vee naar het stedelijk gebied van Hamburg en zelfs tot in Nederland werd gedreven. In 1832 wordt er de Chausse Altona-Kiel aangelegd, de eerste verharde straatweg in Duitsland. Een Gripp moet er zijn boerderij voor verlaten...
 

Boerderij nummer 4 in Lentföhrden wordt bewoond door Jochim Griep. In 1713 krijgt hij 11 F. schadevergoeding omdat een doortrekkend Russisch leger zijn gewas heeft vernield.

De boer Joachim Gripp, getrouwd met de in 1723 geboren Anna Borcherts, is waarschijnlijk zijn zoon. Hun zoon heet:

Christian Gripp, geboren in 1767. Ook hij bewoond, als Vollhufner de hoeve te Lentföhrden. Met zijn eerste vrouw Grethe Böge (of Boye) heeft hij drie kinderen: Abel (1793), Hinrich A. (1796) en Anna Gripp (1798, trouwt met Hans Möller). Later hertrouwt hij met zijn schoonzuster Anna Gesche Sophia Böge. Met haar heeft hij nog een zoon: Christian Gripp (1803). Hij overlijdt op 28 december 1848. Van zijn zoons is het volgende bekend:

De boerenhoeve van Gripp staat op dit kaartje uit 1793 met een 4 aangeduid. In 1832 moet de hoeve wijken voor de aanleg van de Chaussee Altona-Kiel.

Bron: Geschichte und Geschichten aus Bad Bramstedt in Holstein, bearbeitet und zusammengestellt durch Jan-Uwe Schadendorff. Website: http://www.alt-bramstedt.de.

 
  • Hinrich A. Gripp wordt geboren in 1796. Hij trouwt met Christina Mohr uit Kattendorf. Ze hebben een zoon: Claus Detlef Gripp, geboren op 18 november 1839 te Lentföhrden, trouwt in 1871 met Anna Maria Magdalena Wöbke en krijgt drie kinderen: Anna Elisa (14 febr 1874), Claus Wilhelm (9 jan 1876) en Frieda (29 sept 1883).

  • Christian Gripp, geboren op 28 mei 1803. Behalve Vollhufner is hij ook kroegbaas. In 1831 trouwt hij met Abel Steenbock. Hun zoon heet: Jochim Gripp, geboren op 10 maart 1837. Hij trouwt met Anna Biehl en neemt de boerenhoeve van zijn schoonvader Marx Biehl over. Later gaat het bezit over op hun zoon: Christian Gripp (geboren 6 febr 1868, trouwt met Anna Hartmann en krijgt een dochter).

Van een andere Hinrich Gripp, ook bewoner van een boerenhoeve in Lentföhrden, is nog niet vastgesteld hoe hij in de familierelatie past:

 

Hinrich Gripp trouwt twee keer. Zijn eerste vrouw, een geboren Gülcke, is de erfgenaam van de boerderij (nr. 14). Dit huwelijk blijft kinderloos. Als Hinrich voor de tweede keer trouwt is hij 60 jaar oud en zijn jonge vrouw, een Böge, 18. Uit dit huwelijk wordt een zoon, Heinrich Gripp, geboren. Hij is de vader van de latere eigenaar Otto Gripp.

 
 

GRIEP UIT NEUMÜNSTER

 
 
 

In 1803 wordt in Neumünster een volkstelling gehouden. In 11 huizen treft men daarbij Griepen aan:

  • Het gezin van Hinrich Griep, 37 jaar oud en steenbreker van beroep, zijn vrouw Magdalene Theede en hun 6-jarige dochter Jürgina Catherine Griep.

  • Het gezin van Claus Griep, 56 jaar, huiseigenaar en dagloner, zijn vrouw Wiebcke Götsch en hun kinderen Claus (18 jaar) en Engel Dorothea Griep (6 jaar).

  • De metselaar Samuel Caspar Hinrich Griep (40 jaar) en zijn vrouw Engel Friederike Meyer.

  • In drie gezinnen heeft de vrouw des huizes Griep als meisjesnaam: Anna Griep, 51 jaar en getrouwd met de timmerman Johann Jochim Plambeck, Margarethe Griep, 35 jaar en getrouwd met de boer Otto Hinrich Benn, Catherine Griep, 27 jaar en getrouwd met de schoenmaker Paul Friedrich Holst en Anna Griep, 30 jaar en getrouwd met Claus Bütenschön, Abschiedsmann der Hufe.

  • Tenslotte zijn er vier huishoudens waarvan een ongehuwde en inwonende Griep deel uitmaakt: Jochim Griep, 28 jaar en leergezel bij de linnenwever Hans Jacob Theede en zijn vrouw, Hartwig Griep, 21 jaar en knecht bij bierbrouwer en brandewijnstoker Hans Dietrich Hinselman, Claus Griep, 30 jaar en en timmergezel bij Caspar Hinrich Tott en Marx Detlef Griep, 10 jaar oud, die bij zijn halfbroer met de achternaam Bustorff in huis woont.

Bron: Hans Peter Voss; Familienkundliche Forschungen in Schleswig-Holstein. Website: http://www.genealogy-sh.com/

 
 

GRIPP UIT ITZEHOE

 
 
 

Nog enkele Gripp-emigranten:

Op 1 mei 1875 wordt te Itzehoe Dietrich Heinrich Gripp geboren.

In 1892 reist hij -- hij is dan 16 jaar oud -- samen met zijn zuster Margaretha Gripp (18 jaar) en drie neven, Diedrich (28 jaar), Hans (15 jaar) en Gustav Gripp (16 jaar), met het schip Sorrento van Hamburg naar New York.

 
 

Naar:  Start -- Rond Noordzee en Oostzee -- De vogel Grijp -- Griep uit Duitsland
 Griep in de USA -- Griep als emigrant -- Griep from New York State -- Grijp uit Nordhorn
 Griep uit de Altmark -- Griep uit Emsland -- Griep uit Pommeren

Deze pagina (https://www.gryep.nl/Elders/GriepHolstein-NL.html) is voor het laatst gewijzigd
 op 23 oktober 2006 door
Jan Griep te Katwijk aan Zee   > en wordt niet verder bijgehouden.