|
GRIJP en GRYP uit
Vlaanderen
De Scheldestreek en het Meetjesland als
stamgebied der Vlaamse Grijp-/Grypen |
|
|
|
|
De
naam
Gryp
of Grijp verschijnt in
Vlaanderen voor het eerst in Oudenaarde: in 1294
is ene Henricus Griph er poorter en Willem Grijp
"cochte
sijn poorterscap int jaer 1304 sghoensdaghes vor
sente baefsdach".
Meer dan twee eeuwen
later, vanaf 1560 duikt de naam (afwisselend
geschreven als Grijp, Gryp, Grip of Griep) op in
Meetjesland, het krekengebied grenzend aan
Zeeuws-Vlaanderen. In Gent en in de Scheldestreek
komen we na 1660 weer Grijpen tegen.
Een interessante -- maar
nog onbeantwoorde -- vraag is: is er verwantschap
tussen hen en met de
Zeeuwse
Grypen en Griepen,
ten noorden van de Westerschelde?
|
|
|
|
OUDSTE
VERMELDINGEN
|
|
|
|
DE OUDSTE VERMELDINGEN
ZIJN TE OUDENAARDE, DENTERGEM, KORTRIJK EN BRUGGE
Henricus Griph
wordt in 1294 vermeld als poorter
(=burger, inwoner van de stad) van Oudenaarde en
...
Willem Grijp kocht er het
poorterschap in 1304.
Gillis
Grijp wordt in 1382 genoemd te Dentergem, in
verband met een lijst van verbeurde goederen.
Mergriete
Grijp, ook wel als Grips geschreven, komt in
1398 voor in het poortersboek van Kortrijk.
In
1514 is Lauwerijns Gryp inwoner
van Brugge.
|
|
|
|
GRIJP EN
GRYP UIT MEETJESLAND
|
|
|
|
In
1560 wordt in het poorterboek van Vlissingen 'Jan Grijp'
ingeschreven. Hij is afkomstig uit Assenede in het krekengebied
ten zuiden van de Westerschelde.
Nu,
bijna vierenhalve eeuw later, wonen er nog
steeds Grijpen en Grypen in deze streek, die
later 'Meetjesland' is gaan heten.
Ook de kreken
zijn er nog, maar de open verbinding met de
Westerschelde is lang geleden verdwenen. En de
grens, die in 1648 definitief wordt, heeft ervoor
gezorgd dat Grijpen van Sluis en van Assenede in
verschillende landen zijn komen te wonen...
|
|
IN MALDEGEM IS VANAF 1600
SPRAKE VAN EEN UITGEBREIDE FAMILIE GRIJP:
Jan
Grijp, die getrouwd is met Fransijne, wordt
op 27 november 1599 "laet" (=inwoner)
van Maldegem. Mogelijkerwijs zijn de volgende
vijf personen zijn zoons:
-
Judocus
Grijp (Joos) is eerst getrouwd met
Synken Herremans. Ze hebben een zoon Joos
Grijp de Jonghe, die trouwt met
Judoca Hermans en twee dochters krijgt: Elisabeth
Grijp (1634) en Janneken. Zijn
tweede huwelijk met Joanna Prineels
(Janneken Paneels) levert, te Maldegem,
vier zonen op: Peter (1615), Jan
(1621), Hans en Adriaen.
-
Martin Grijp (Grip,
Grips), is getrouwd met Paschasia
vande Weghe, en krijgt te Maldegem vier
zoons: Jan (1630), Peter
(1633), Martin (1636) en Egidius
(1640). Als in 1650 zijn vrouw overlijdt
is er ook nog sprake van de minderjarige
dochters Lauwerijntghen, Janneken
en Theymyntghen Gryp.
-
Jan Grijp, die in
1630 te Maldegem wordt geboren, trouwt er
in 1655 met Catharina Keerse. Ze krijgen
vier kinderen: Martin (1655), Catharina
(1657), Jacob (1659) en Livina
(1664).
-
Peter Grijp wordt
in 1633 te Maldegem geboren en trouwt er
in 1659 met Maria van Waijenberghe. Kort
na de geboorte van hun dochter Joanna
in 1660 overlijdt zijn vrouw.
Hij hertrouwt al spoedig met Joanna
Prijsbier, waarmee hij nog twee kinderen
krijgt: Adriana (1663) en Egidius
(1666).
-
Egidius Grijp
wordt in 1640 te Maldegem geboren en
trouwt er in 1664 met Joanna Lauwers. Ze
krijgen zeven kinderen. Joanna Lauwers
overlijdt in 1678, 38 jaar oud.
In 1679 hertrouwt Egidius
met Catharina Cortaels (Corthals). Ze
krijgen dan nog twee dochters. Egidius
overlijdt te Maldegem in 1695 en zijn
weduwe in 1710.
|
|
OOK IN WAARSCHOOT, NET
ONDER EEKLO, WOONT EEN FAMILIE GRYP:
Er lijkt
daar rond 1640 sprake te zijn van een drietal
broers:
-
Judocus
Gryp, getrouwd met Maria de
Meyere, krijgt twee zoons: Martinus
(1638) en Joannes Gryp (1642).
Judocus overlijdt in 1646. Zoon Joannes
trouwt in 1678 met Petronella Rogiers en
laat onder meer de volgende kinderen
dopen: Jacoba (1683), Petrus
(1688), Guilielmus
(1691), Joanna (1695) en
Maria (1699).
-
Balduinus Gryp,
getrouwd met Anna Nuyt, krijgt in 1642
dochter Maria Gryp.
-
Livinus Gryp,
getrouwd met Joanna Storis, laat de
volgende kinderen dopen: Anna
(1643), Catharina
(1645), Jonas (1647), Petrus
(1649), Carolus
(1652) en Livinus
(1653).
|
|
VANUIT BOEKHOUTE NAAR
ILLINOIS, USA:
In het
gezin Grijp, woonachtig te Boekhoute, worden in
de jaren rond 1865 drie broers en een zuster
geboren: Henri, Emma,
Honore en Petrus Grijp.
Deze laatste, ondertussen getrouwd en vader van 2
kinderen, besluit in 1890 met zijn gezin naar
Amerika te
emigreren.
Hij is daarin geen uitzondering: de streek kent
in die tijd het hoogste percentage emigranten van
geheel Vlaanderen.
Petrus Gripp en zijn gezin vestigen zich in
Annawan, een piepklein plaatsje in Illinois. Daar
wordt hij de stamvader van een omvangrijke
familie: Gripp van
Illinois, USA.
|
|
VANUIT OOSTEEKLO NAAR
INDIANA, USA:
Louis
Grijp en zijn vrouw Marie wonen in
Oosteeklo en stichten er een groot gezin. Als de
beide ouders in 1905 kort na elkaar overlijden, emigreert een
aantal van hun kinderen naar Amerika. Ze vestigen
zich in South Bend, Indiana, in een streek waar
al veel Vamingen wonen. Zie voor deze familie: Gryp in
Indiana, USA.
|
|
|
|
GRIJP /
GRYP UIT DE SCHELDESTREEK
|
|
|
|
In 1664 wordt te Gent
Charles Grijp geboren. Zijn vader en zijn
grootvader heten beide Guilland Grijp. Charles
zijn nageslacht gaat meer naar het zuiden in de
Scheldestreek wonen. Daar woont nog generaties
lang een familie Grijp in plaatsen als
Scheldewindeke, Sint-Lievens-Houtem en
Sint-Marie-Latem.
|
|
ACHT OPEENVOLGENDE GENERATIES:
-
Guillard Grijp de
oudste.
-
Guillard Grijp,
de jongste, heeft vier dochters en een
zoon:
-
Charles Grijp,
geboren in 1664, trouwt te Gent met
Judoca Pletsier en krijgt er 6 kinderen.
Het gezin leeft er in redelijke welstand.
Hun oudste zoon is:
-
Antoon
Grijp, geboren in 1704, trouwt
met Marie Boterbergh en gaat in
Scheldewindeke wonen. Het gezin, met 10
kinderen, vervalt in armoede. Hun oudste
zoon is:
-
Rochus (De) Grijp,
geboren in 1727, trouwt met Maria Livina
Deneve en gaat in Sint-Lievens-Houtem
wonen. Ze krijgen 9 kinderen, waarvan de
oudste is:
-
Adriaen Francies
Gryp, geboren in 1767, heeft te
Sint-Lievens-Houtem een klein
boerderijtje en werkt als
textielarbeider. Hij en zijn vrouw
Maria Petronille Quinteyn
krijgen 6 kinderen. De jongste daarvan
is:
- Jean
Baptiste Gryp, geboren in 1820,
werkman en handelaar in veevoeder, trouwt
met Maria Severina Abrahem en krijgt 11
kinderen. Nummer 9 heet:
- Désiré
Gryp, geboren in 1867 in
IJshoute en getrouwd met Camilla
Ceukeleir. Hij heeft te Sint-Marie-Latum
een stukje grond, enkele koeien en een
varken, en werkt in de bietencampagne en
als steenbakker.
De twaalf kinderen van
Désiré en Camilla hebben sindsdien 28
kleinkinderen en 40 achterkleinkinderen
voortgebracht. Voor meer gegevens over deze
familie: Grijp en
Gryp uit de Scheldestreek.
Bovenstaande
gegevens zijn verstrekt door de helaas in 2006 overleden Rufin Grijp uit
Brussel, een telg uit deze familietak.
|
|
|
|
GRIJP
VAN ELDERS EN OP (DOOR-)REIS
|
|
|
|
De opstand in de
noordelijke Nederlanden maakt vanaf 1568 de
gebieden die nu Zeeuws-Vlaanderen en Meetjesland
heten tot grensgebied, en de daarop volgende
oorlogsomstandigheden brengen krijgsvolk van
elders naar hier. Ondanks dat blijft de
uitwisseling van personen ter weerszijden van de
grens en de Westerschelde doorgaan. |
|
VAN SLUIS NAAR VLISSINGEN
Jan
Jorissen Grijp wordt op 17 mei 1530
ingeschreven als poorter van Vlissingen. Hij is
afkomstig uit Sluis.
Cornelis Grijp, van Sluis, weduwnaar van
Catelijne Swulis, gaat in 1604 te Vlissingen in
ondertrouw met Neelken Jans, weduwe van Marijnis
Crijnssen.
Jan Cornelissen Grijp, varende man van
Sluys, gaat op 28 april 1607 te Vlissingen in
ondertrouw met Lysbeth Thomas, van Sluys.
SOLDATEN
VAN HIER EN ELDERS
Jan
Grip, soldaat tot Aerdenburg, en
Anne Wolters krijgen te Aardenburg twee kinderen:
Stijntje Grip (gedoopt in 1654) en Herman
Grip (1659).
Deze zelfde militair, nu geschreven als: Jan
Gryp, soldaat tot Aerdenburg onder
kapitein Pucchler en weduwnaar van Anneke
Wolters, trouwt in 1662 in de Gereformeerde Kerk
te Sint Kruis met Janneken Maanhouts, weduwe van
Jan Agrippa uit Aerdenburg.
Andries Grijph, soldaat in de
compagnie van ..., doet op 6 juli 1664
belijdenis te Sluis.
Jan
Grijp, soldaat van Brugge, gaat
op 3 december 1712 te Vlissingen in ondertrouw
met Jacoba van Petegem.
|
|
|
|
GRIJP/GRYP
ALS EMIGRANT
|
|
|
|
NAAR AMERIKA
In de
passagierslijsten van Ellis Island, waar alle
emigranten in staan vermeld die tussen 1892 en
1925 in New York arriveerden, komen de namen
Grijp en Gryp 45 maal voor. Het merendeel daarvan
is afkomstig uit Vlaanderen, uit plaatsen als
Eeklo, Oosteeklo, Sint Jan in Eremo en Lembeke.
Zie hiervoor:
Gryp als
emigrant.
De 'Waesland'
van de 'Red Star Line, met emigranten vanuit
Antwerpen op weg naar Amerika
|
|
|
|
|
|